สายพันธุ์ฟักทอง ทองล้านนา 1-18

ฟักทองพันธุ์ล้านนา 1-18 มีลักษณะผลกลมแป้น ผิวผลแบบคางคก เนื้อหนาและสีเนื้อมีสีเหลืองถึงสีเหลืองอมส้ม น้ำหนักผลน้อยกว่า 4 กิโลกรัม ต้านทานต่อโรคราน้ำค้างและราแป้ง ผลผลิตมากกว่า 3-5 ตันต่อไร่ สามารถปลูกได้ทั้งระบบปลอดภัย GAP และอินทรีย์ เกษตรกร กลุ่มวิสาหกิจชุมชน สามารถนำไปปลูกและเก็บเกี่ยวผลผลิต และเมล็ดพันธุ์ต่อได้ การผลิตฟักทองพันธุ์ล้านนาน 1-18 ที่มีคุณภาพ มีรายละเอียด ดังนี้ 1. การปลูกโดยเพาะกล้าแล้วย้ายปลูกหรือหยอดเมล็ดพันธุ์ อัตราเมล็ดพันธุ์ 100-200 กรัมต่อไร่ 2. เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนปนทรายที่อุ้มน้ำและระบายน้ำได้ดี สามารถปลูกได้ในดินหลากหลายชนิดแต่ไม่เหมาะกับดินเหนียว คุณภาพของดินที่เหมาะสมต่อการเติบโตมีความเป็นกรดเป็นด่างระหว่าง 5.5 – 6.8 3. การเตรียมพื้นที่ทำโดยการไถพรวน 1 ครั้ง ใส่ปุ๋ยหมักรองพื้น อัตรา 0.5-1.0 ตันต่อไร่ และปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 อัตรา 50 กิโลกรัมต่อไร่ ระยะระหว่างต้นและแถว 1 และ 4 เมตร จำนวน 1-2 ต้นต่อหลุม ปลูก 2 แถวเลื้อยเข้าหากัน จำนวน 800-1,200 ต้นต่อไร่ การใส่ปุ๋ยแต่งหน้าและการกำจัดวัชพืชดำเนินการหลังจากย้ายปลูก 10 และ 20 วัน ปุ๋ยแต่งหน้าใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 อัตรา 25 กิโลกรัมต่อไร่ต่อครั้ง ระบบอินทรีย์ ใส่ปุ๋ยรองพื้นปุ๋ยหมักอัตรา 0.5-1.0 ตันต่อไร่ และปุ๋ยแต่งหน้ามูลไก่ 300 กิโลกรัมต่อไร่ 2 ครั้ง เหมือนระบบปลอดภัย กำจัดวัชพืชพร้อมการจัดเถาให้เข้าสู่กลางแปลงโดยเลื้อยเข้าหากัน 4. การตัดแต่งทำหลังจากย้ายปลูก 10–15 วัน เมื่อระยะที่ต้นมีใบที่ 5 ให้เด็ดยอดส่วนของเถาหลักทิ้ง เลือกผลที่ติดในระยะแรกและผลสมบูรณ์ไว้ 3-4 ผลต่อต้น 5. การจัดการน้ำและธาตุอาหารที่เหมาะสม อาจจะใช้ระบบจ่ายปุ๋ยไปพร้อมระบบน้ำ 6. การป้องกันและกำจัดโรคและแมลงใช้ชีวภัณฑ์ได้แก่ ไตรโคเดอร์มา เมตาไรเซียม และบิวเวอเรีย ตามชนิดของโรคและแมลงศัตรู 7. การเก็บเกี่ยวเมื่อผลฟักทองเริ่มเปลี่ยนเป็นสีเหลืองจัดและมีนวลหรือสารไขมันสีขาวที่ผล อายุหลังจากการย้ายปลูก 70–100 วัน หรือหลังดอกบาน 40–60 การเก็บเกี่ยว 2 – 3 ครั้ง ช่วงระยะเวลาเก็บเกี่ยว 15-20 วัน

สายพันธุ์ฟักทองทองล้านนา 1-18 เป็นสายพันธุ์ที่ได้จากคัดเลือกแบบสกัดสายพันธุ์ และแบบวงจร (S1 recurrent selection) ที่ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ร่วมกับ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ ได้ขึ้นทะเบียนพันธุ์ ตามพระราชบัญญัติพันธุ์พืช พ.ศ. 2518 สายพันธุ์ฟักทอง“ทองล้านนา” จำนวน 7 สายพันธุ์ ได้แก่ ทองล้านนา 9 ทองล้านนา 10 ทองล้านนา 11 ทองล้านนา 12 ทองล้านนา 13 ทองล้านนา 14 ทองล้านนา 17 และทองล้านนา 18 เมื่อวันที่ 25 ธันวาคม พ.ศ. 2557 และจดทะเบียนคุ้มครองพันธุ์พืชใหม่ ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองพันธุ์พันธุ์พืช   พ.ศ. 2542 เมื่อวันที่ 8 มกราคม พ.ศ. 2562 ให้ใช้ได้จนถึง 7 มกราคม พ.ศ. 2574 และขึ้นทะเบียนพันธุ์ ตามพระราชบัญญัติพันธุ์พืช พ.ศ. 2518 สายพันธุ์ฟักทอง “ทองล้านนา” 4 สายพันธุ์ ได้แก่ ทองล้านนา 8 ทองล้านนา 11 ทองล้านนา 15 และทองล้านนา 16 ได้รับการรับรอง เมื่อวันที่ 25 ธันวาคม พ.ศ. 2557 และจดทะเบียนคุ้มครองพันธุ์พืชใหม่ ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองพันธุ์พันธุ์พืช พ.ศ. 2542 เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2563 ให้ใช้ได้จนถึง 30 กันยายน พ.ศ. 2575 สายพันธุ์ฟักทองทองล้านนา 1-18 เป็นสายพันธุ์ที่มีศักยภาพให้ผลผลิต และคุณภาพการบริโภคสูง มีน้ำหนักผลฟักทองไม่น้อยกว่า 2 กิโลกรัม เนื้อฟักทองมีสีเหลืองถึงสีเหลืองอมส้ม